Trójkąt roboczy w kuchni. Postaw na ergonomiczne rozwiązania

Funkcjonalna kuchnia. Jak dobrze zagospodarować miejsce? Co powinniśmy wiedzieć?

Nie ma jednego rozwiązania kuchennego, które byłoby odpowiednie dla wszystkich. Zanim zaczniesz szczegółowo planować remont, przemyśl własne potrzeby. Ważne jest też uwzględnienie warunków przestrzennych. Pamiętaj, że sprzęty kuchenne nie tylko muszą być dla nas wizualnie ładne. Warto poznać kilka trików, dzięki którym stworzymy kuchnię idealną.

Ergonomia pracy w kuchni to wygoda i bezpieczeństwo. To także efektywność naszej pracy. Zanim urządzimy wnętrze, warto zastanowić się nad podstawowymi zasadami. Warto również skorzystać z porady fachowca. Najbardziej polecany układ w kuchni nazywamy trójkątem roboczym. Ważne jest zachowanie odpowiedniej odległości. Lodówka, zlewozmywak i kuchenka to trzy główne punkty w kuchni. Trójkąt roboczy ustawiamy inaczej w zależności od wielkości pomieszczenia. Zaleta tego sposobu jest oczywista – odległości robocze są krótkie.



Przykłady: kuchnia dwurzędowa, kuchnia w kształcie litery L, U i G.


W ergonomicznej kuchni wszystko jest w zasięgu wzroku. Zlew czy kuchenka powinny być ustawione tak, by bez problemu z nich skorzystać.


Sugerowane odległości między urządzeniami w trójkącie roboczym to:

1. Między lodówką a zlewozmywakiem: 120 – 210 cm
2. Między zlewozmywakiem a kuchenką 120 – 210 cm (90 cm w małych pomieszczeniach)
3. Między lodówką a kuchenką 120 – 270 cm







Niezależnie od wielkości kuchni, możemy uzyskać optymalnie skoordynowany trójkąt. Ścieżki robocze powinny być wystarczająco szerokie (min. 90 cm). Dzięki temu ułatwiamy organizację pracy przy wspólnym gotowaniu. Drugi powód szerokich przejść to wysuwane szuflady. Uwierz – nie chcesz za każdym razem się o nie potykać. W harmonijnej i ergonomicznej kuchni może gotować jednocześnie kilka osób.

Urządzenie wnętrza zgodnie z zasadami ergonomii usprawnia naszą pracę w kuchni.

Do zapewnienia odpowiedniej swobody ruchów, zlew umieszczamy możliwie pośrodku. Taki układ ułatwia korzystanie z tego obszaru roboczego kilku osobom.

W kuchni w bloku najczęściej mamy prosty układ wzdłuż jednej ściany. Ten układ nazywamy kuchnią jednorzędową. Jest to trudna do zagospodarowania przestrzeń. Ciężko osiągnąć założenia trójkąta roboczego w takiej kuchni. Nie jest to jednak niemożliwe. W tym przypadku ważne jest zachowanie prawidłowej kolejności. Lodówka ustawiona najbliżej wejścia. Kawałek blatu pomocniczego powinien oddzielać ją od zlewu. Po zlewozmywaku kuchennym jest blat roboczy. Następnie miejsce do obróbki termicznej, czyli płyta indukcyjna / piekarnik / kuchenka. Często popełnianym błędem jest montaż płyty przy samym zlewie. Blat roboczy w tym miejscu nie powinien być krótszy niż 30 cm.





W dużej kuchni jest łatwiej zagospodarować miejsce do pracy. Uważaj jednak, by zachować optymalne odległości pomiędzy sprzętami kuchennymi. Zbytnie oddalenie od siebie stref roboczych wydłuży czas wykonywania posiłków.

Zaplanowanie domowej spiżarki jest równie istotne. Przy dużych odległościach ergonomia pracy spada. Tracimy czas na przeniesienie wszystkich potrzebnych rzeczy. Doskonale, gdy akcesoria do gotowania i pieczenia są zawsze pod ręką. Sucha żywność i przyprawy trafiają pomiędzy lodówkę a zlew kuchenny. Drugą opcją jest umieszczanie ozdobnych słoiczków na przyprawy. Mogą one trafić np. na półki nad blatem roboczym. Pomoce kuchenne, takie jak noże można umieścić na paskach magnetycznych. Relingi kuchenne = więcej przestrzeni na blacie. Szczególnie polecane są do małych kuchni. Tworzą dodatkową przestrzeń do przechowywania. Na haczykach możemy zawiesić również kubki czy świeże zioła. W kuchni powtarzamy wiele procesów roboczych. Ważne jest by wszystkie przybory były przechowywane w łatwo dostępnym miejscu.







W kuchni wydzielamy pięć stref. Pierwsza to miejsce, w którym przechowujemy żywność – lodówka. Druga to przechowywanie naczyń. W trzeciej znajduje się zlewozmywak, zmywarka i kosz na odpady. Czwarta strefa to blat roboczy. Piąta – gotowanie, czyli płyta, piekarnik i okap.

Zanim nasze zakupy trafią do lodówki, odkładamy je na blat pomocniczy. Dalej ustawiamy zlewozmywak. Pod zlewem kuchennym dobrze jest umieścić kosz na śmieci (selektory odpadów). Następny jest blat roboczy, który powinien mieć przynajmniej 60 cm. Im dłuższy, tym więcej miejsca do pracy. Oczywiście nie możemy przesadzić z długością. Za duże odstępy pomiędzy strefami wydłużają naszą pracę. Dobrze, jeśli nad blatem roboczym wydzielimy przestrzeń na przechowywanie. Mogą być to ozdobne półki wiszące lub szafki kuchenne. Świetnie sprawdzą się również otwarte półki lub relingi. Na koniec ustawiamy kuchenkę z okapem. Na końcu tej strefy warto postawić blat pomocniczy o długości ok. 40 cm. Na nim możemy wystawiać gotowe potrawy.







Okap umieszczony nad kuchnią gazową powinien znajdować się na wysokości ok. 65 – 70 cm. Nad elektryczną niżej, ok. 60 - 65 cm. Oczywiście wszystkie wymiary zależą od modelu i rodzaju okapu. Do małych kuchni polecane są pochłaniacze montowane pod wiszącą szafką. Dzięki temu możemy wykorzystać przestrzeń ponad wyciągiem. Dostępne na rynku są również pochłaniacze wbudowane w górną szafkę.







To o czym należy pamiętać podczas urządzania to wygoda użytkowania. Wysokość montowanych blatów dobieramy do naszego wzrostu. Unikniemy w ten sposób złej postawy podczas gotowania. Przyjmijmy, że przygotowywanie posiłków zajmuje dwie godzinny dziennie. Oznacza to, że spędzamy w kuchni około 730h rocznie. To ponad 30 dni w roku. Jeśli cały czas się garbimy – ból pleców jest nieunikniony.

Określenie odpowiedniej wysokości roboczej wpływa na ergonomię pracy. Wystarczy zmierzyć wysokość pomiędzy zgiętą ręką w łokciu a podłogą. Od wyniku odejmij 10 – 15 cm. Dzięki temu np. krojąc warzywa, nie musimy unosić całej ręki. Wystarczy ruch ręki w łokciu. Dla niższych osób (ok. 160 cm) blat powinien znajdować się na wysokości ok. 86 cm. Dla osób o wzroście 170 cm na wysokości ok. 91 cm. Istnieją również inne określone wysokości blatów. Zależnie jest to od typu pracy w kuchni. Do ciężkich prac zaliczamy m.in. ugniatanie ciasta. W tym przypadku nasza postawa znacząco się zmienia. Wykonujemy nacisk na blat całym ciałem. Do ciężkich prac zaleca się obniżenie wysokości blatu.

Wysokość blatu kuchennego do prac ciężkich to ok. 15 – 25 cm poniżej zgiętej w łokciu ręki.







Urządzanie kuchni zależne jest od jej rozmiaru i naszych preferencji. Możemy zagospodarować przestrzeń na różne sposoby. Warto zainspirować się wyszukując zdjęcia kuchni w wymarzonym ustawieniu.

Projektując nową kuchnię, warto podejść do tematu bez uprzedzeń. Nie sugeruj się wysokością blatów w domu rodzinnym. Kuchnia ma być uszyta na Twoją miarę. Gotowanie dla siebie i innych jest cudowne. Szkoda zdrowia i nerwów na źle urządzoną kuchnię.